Prekovremeni rad u toku preraspodele radnog vremena

“U članu 57. stav 1. Zakona o radu (“Sl. glasnik RS”, br. 24/2005, 61/2005, 54/2009, 32/2013 i 75/2014 – dalje: Zakon) propisano je da poslodavac može da izvrši preraspodelu radnog vremena kada to zahteva priroda delatnosti, organizacija rada, bolje korišćenje sredstava rada, racionalnije korišćenje radnog vremena i izvršenje određenog posla u utvrđenim rokovima.

Prema članu 57. st. 2. i 3. navedenog zakona, preraspodela radnog vremena vrši se tako da ukupno radno vreme zaposlenog u periodu od šest meseci u toku kalendarske godine ne bude u proseku duže od ugovorenog radnog vremena zaposlenog, s tim što kolektivnim ugovorom može da se utvrdi da se preraspodela radnog vremena ne vezuje za kalendarsku godinu, odnosno da može trajati i duže od šest, a najduže devet meseci. Zaposlenom koji se saglasio da u preraspodeli radnog vremena radi u proseku duže od vremena utvrđenog u st. 2. i 3. ovog člana, časovi rada duži od prosečnog radnog vremena obračunavaju se i isplaćuju kao prekovremeni rad (stav 4).

Saglasno članu 58. Zakona, preraspodela radnog vremena se ne smatra prekovremenim radom koji je regulisan odredbama člana 53. ovog zakona.

Polazeći od navedenih odredaba Zakona, poslodavac može da izvrši preraspodelu radnog vremena tako da prosečno radno vreme zaposlenog u periodu za koji se vrši preraspodela radnog vremena, u skladu sa Zakonom i kolektivnim ugovorom, ne bude duže od ugovorenog radnog vremena, pri čemu se pod ugovorenim radnim vremenom smatra radno vreme za koje je zasnovan radni odnos (puno ili nepuno radno vreme). Ako je, izuzetno, u toku preraspodele radnog vremena uveden prekovremeni rad u slučajevima i pod uslovima propisanim u članu 53. ovog zakona, časovi prekovremenog rada se ne uračunavaju u časove preraspodele radnog vremena, već se posebno evidentiraju i plaćaju u skladu sa članom 108. stav 1. tačka 3) Zakona.

Izuzetak kada zaposleni u toku preraspodele radnog vremena može da ostvari veći broj časova rada u proseku u odnosu na ugovoreno radno vreme, jeste slučaj kada se zaposleni pri uvođenju preraspodele radnog vremena saglasi da radi u proseku duže, s tim što mu se časovi rada duži od prosečnog radnog vremena obračunavaju i isplaćuju kao prekovremeni rad (član 57. stav 4. Zakona o radu).

Napominjemo da je prilikom preraspodele radnog vremena, kao i prilikom uvođenja prekovremenog rada poslodavac dužan da se pridržava odredaba Zakona o ograničenju trajanja dnevnog i nedeljnog radnog vremena (čl. 51, 53, 56. i 57), kao i odredaba o pravu zaposlenog na odmore u toku dnevnog rada i dnevni i nedeljni odmor (čl. 64-67), koje su imperativnog karaktera.”

Mišljenje Ministarstva za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja, br. 011-00-107/2017-02 od 11.4.2017. godine